prof. dr hab. Elżbieta Czykwin

Stanowisko: Profesor
Funkcja: Kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji
Jednostka: Katedra Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji
E-mail: e.czykwin@chat.edu.pl

Kariera naukowa:

• tytuł profesora zwyczajnego: dziedzina, rok: nauki społeczne, 2016.
• habilitacja: dziedzina, rok, miejsce: Socjologia, 2000, ISNS, Uniwersytet Warszawski.
• doktorat: dziedzina, rok, miejsce: Pedagogika, 1980, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Warszawski.
• magisterium: dziedzina, rok, miejsce: Pedagogika, 1974, Wydział Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Zainteresowania naukowe:

• Socjologia, socjologia emocji, mniejszości narodowe, stereotypy i uprzedzenia.

Granty i projekty badawcze:

• Zróżnicowanie etniczne a zadowolenie z życia osób w wieku emerytalnym ze wsi. Grant MNISW, 2009.

Osiągnięcia naukowe (nagrody, wyróżnienia za działalność naukową):

• Ogólnopolska Nagroda Łódzkiego Towarzystwa Naukowego im. Prof. Ireny Lepalczyk, w 2008 r. za pracę Stygmat społeczny, Warszawa 2007, PWN.
• Nagroda internautów na „Najlepszą książkę na lato 2015” za książkę „Wstyd”.
• Nagrody naukowe Rektora Uniwersytetu w Białymstoku (ok. 10)
• Nagrody naukowe Rektora ChAT 2015, 2016.

Pełnione funkcje, w tym przynależność do stowarzyszeń naukowych:

• Członek Rady Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu w Białymstoku w latach 1980-2009. Członek Senatu ChAT od roku 2009.
• Kierownik Katedry Pedagogiki Społecznej i Socjologii Edukacji Wydziału Pedagogiki ChAT  od 2013 roku.

Współpraca międzynarodowa:

• Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego;
• Członkini International Academy of National Minorities’ Research (Міжнародная Акадэмія вывучэння нацыянальных меншасцей) w Brześciu i Mińsku;
• Członkini  International Training Centre of Human Rights and Peace Teaching (CIFEDHOP) w Genewie (Szwajcaria);
• Członkini International Associacion for Cross-Cultural Psychology (IACCP) z siedzibą w Melbourne (USA).
• Współpraca z Wolfson College Cambridge University (GB), prof. Witold Tulasiewicz.

Działalność organizacyjna:

• Członek Kolegium Redakcyjnego Czasopisma „Wychowanie w rodzinie”. Wydział Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Członek Kolegium Redakcyjnego Czasopisma „Studia z Teorii Wychowania”. Wydział Pedagogiki ChAT w Warszawie.
• Założycielka i konsultant naukowy szkół społecznych w Białymstoku w latach 1980-1987.
• Doradca społeczny Sekretarza Stanu w Kancelarii Premiera i pełnomocnika Rządu d/s równego traktowania Rzecznika Praw Równości  prof. Zw. Dr hab. Małgorzaty Fuszary.
• Współpracownik i doradcza społeczny Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP  w latach 2007- 2015.
• Prowadząca i uczestnik seminarium doktorskiego w Białymstoku w latach 1982-2012.

Działalność pozanaukowa , w tym popularyzatorska:

• Stała współpraca z Zespołem Szkół Niepublicznych św. św.  Cyryla i Metodego w Białymstoku, ul. Waryńskiego 30.
• Współpraca  z  Redakcją  „Przeglądu Prawosławnego”, Białystok.
• Współpraca z Radiem Białystok
• Współpraca z Radiem Racja
• Współpraca z Telewizją Białystok
• Publikacje w „Polityce”

Najważniejsze publikacje naukowe:

Książki:

• Samoświadomość nauczyciela, Trans Humana, Białystok 1996.
• Teaching the Mother Tongue in Multilingual Europe (współautorka), (ed. W. Tulasiewicz i A. Adams) Londyn, Cambridge 1998 i 2005 (wznowienie).
• (wspólnie z D. Misiejuk) Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie  psychopedagogicznej,  Białystok., Trans Humana, 1998.
• Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana, Trans Humana, Białystok 2000.
• Stygmat społeczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• „Gorsi inni”  (red. E. Czykwin i M. Rusaczyk), Trans Humana, 2008.
• Stygmatyzacja, tolerancja, naprawa. Integracyjna analiza psychologiczna reakcji na dewiację (tłumaczenie, wspólnie z M. Rusaczyk książki A.J.M. Dijkera i W. Koomena wydanej przez Cambridge University Press w 2007 roku w Anglii a w Polsce w 2009 roku przez Fundację „Tolerancja”).
• Wstyd, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.

Artykuły wybrane:

• Problemy małżeństw prawosławno – katolickich [w:] J. Nikitorowicz (red.). „Rodzina wobec wyzwań edukacji międzykulturowej”, Białystok, 1997.
• An Identity of the Orthodox-Bielorusian Minority in relation to the Polish-Catolic majority in Poland,  S. Janowicz (red.) Annus Albaruthenicus, Krynki 2003, s. 30-61.
• Maintaining the Mother Tongue: The National Identity of the Bielorussians In Poland,(In:) “Teaching the Mother Tongue in a Multicultural Europe”, W. Tulasiewicz & A. Adams (ed.) Cassel, London 1998, s. 174-184; wznowienie przez Continuum, London, New York 2005.
• Destruktywna rola stygmatu dla <Ja>. Próba operacjonalizacji,(w:) „Psychologia wspólczesna: Oczekiwania i rzeczywistość”, M. Ledzińska, G. Rudkowska i L. Wrona (red.) Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005, s. 480-493.
• Film Borat Larry’ego Charlesa jako przykład prowokacyjnej próby przełamania uprzedzeń etniczno-kulturowych (w) „Artystów gry z kulturą”, (pod red. A. Kisielewskiego) Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, 2009, s. 291-304.
• Odmienne konsekwencje emigracji matek i ojców dla rodzin pozostających w kraju. Prezentacja wstępnych wyników badań (w:) „Procesy emigracji w społeczeństwie otwartym. Perspektywa edukacji międzykulturowej”. Pod red. J. Nikitorowicza i D. Misiejuk, Trans Humana, Białystok, 2009, str. 325-336.
• Wstyd jako perspektywa refleksji i badań nad przestrzenią międzykulturową [w:] J. Semków, J. Wojtaś (red.) „Rzeczywistość międzykulturowa z perspektywy pedagogii integralnej”, WSP Legnica 2010.
• Białoruska mniejszość narodowa. Problem asymilacji w kontekście stygmatu społecznego, (w:) „Białorusini” red. T. Zaniewska. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010, s. 29-47.
• Shame in Sociological Perspective. Thomas Scheff approach [w:] A. Karpińska (ed.), “Culture and society”, WSAP, Białystok 2011.
• Wstyd w ujęciu socjologicznym. Inspiracje chrześcijańskie, [w:] „Studia z Teorii Wychowania”, Wyd. Naukowe ChAT, Warszawa, tom 2(3) 2011.
• Konflikty małżeńskie w kontekście emocji wstydu [w:] „Wychowanie w Rodzinie”, tom 5 „Obrazy rodziny w ujęciu pedagogicznym i historycznym”, (pod red. A. Szerląg i S. Walasek),  Uniwersytet Wrocławski, 2012, s. 123-144.
• Multikulturalizm w perspektywie zagrożenia więzi: rola emocji wstydu, [w:] M. Biernacka, A. Sadowski (red.), „Społeczeństwo wielokulturowe – nowe wyzwania i zagrożenia”, Białystok, rok
• „Trybalizm i neotrybalizm jako wyraz pragnienia więzi”, (w:) „Współczesna przestrzeń edukacyjna. Geneza, przemiany, nowe znaczenia”, (pod red. W. Żłobickiego), Impuls, Kraków 2014,  s. 133-147.
• Progi i rygory socjalizacyjne: Rasistowskie incydenty w Białymstoku w perspektywie refleksji pedagogicznej, (w:) „Transgresje w edukacji”, tom 2, red. I.Paszenda, R.Włodarczyk, Impuls, Kraków 2014, s. 59-70.
• Stereotypizacja i stygmatyzacja – podstawy teoretyczne (w:) Pacjent <Inny> wyzwaniem opieki medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM, Poznań 2016, s. 27-46.

Najważniejsze wystąpienia konferencyjne:

• Trybalizm i neotrybalizm jako wyraz pragnienia więzi – Referat wygłoszony na XXV Forum Pedagogów 19.XI. 2012 r.
• Zweisprachigkeit und Bikulturalitat in psychopedagogischer Perspektive (In:) “Zwei Muttersprachen – heht das?” – wystąpienie na Konferencji w Monachium, 20.VIII. 1989.
• Sukces piłkarski siedmiolatka. Aspekty wychowawcze, – Referat wygłoszony na Międzynarodowej Konferencji Naukowej XXVII Forum Naukowe Pedagogów, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, zatytułowanym: „Sukces jako zjawisko edukacyjne”,  24-25.X. 2014 r.
• Choroba   jako   przyczyna   samotności,   a  może   samotność    jako przyczyna  choroby?  Stereotypowe przekonanie  w świetle wyników badan. Wystąpienie na Konferencji „Pacjent <Inny> wyzwaniem opieki medycznej” Akademia Medyczna w Białymstoku, 9.XII. 2016 r.